Vuraj śpiewa Żadana, Schulza, Petrosaniak, Cimafiejewą i Lankiewicza

<

Падтэксты (Podteksty) to niezwykły album muzyczny zespołu Vuraj do utworów poetyckich z Europy Środkowej. Projekt powstał jako kooperacja muzyków, tłumaczy i artystów z wielu krajów.

Wokalnie i recytatorsko w projekcie udziela się dziesięcioro poetów i tłumaczy literatury, a wśród nich białoruski poeta Uładzimir Lankievič i legendarna już postać ukraińskiej literatury Serhij Żadan.

Mimo że to tylko EP-ka zawierająca sześć utworów, to są one wykonane aż w siedmiu językach: po białorusku, polsku, węgiersku, ukraińsku, rosyjsku, czesku i chorwacku. Tematem przewodnim poezji jest wolność. Na album trafiły wiersze zarówno czołowych współczesnych poetów: Julii Cimafiejewej (Białoruś), Serhija Żadana i Hałyny Petrosaniak (Ukraina), jak też tekst klasyka – fragment z „Sanatorium pod klepsydrą” Bruno Schulza.

To nie jest typowy album Vuraja. Zazwyczaj pracujemy prawie wyłącznie z materiałem folkowym w dawnym stylu. Tutaj mieliśmy więcej swobody, by wyrazić się muzycznie, łącząc gatunki tak, by jak najlepiej pasowały do tekstów. Efekt końcowy bardzo nam przypadł do serca – mówił Ivan Artsimowicz z Vuraja.

– Chcieliśmy pokazać siłę poezji i przekładu, który pozwala na przekraczanie granic i przenoszenie kontekstów pomiędzy kulturami narodowymi – mówi Maciej Piotrowski, koordynator projektu – To nie tylko wyśpiewanie tekstów w różnych językach. Ważne dla nas było kolektywne przejście twórczego procesu – od wyboru wierszy, przez stworzenie nowych tłumaczeń po ich wspólne wykonanie.   

Tłumaczenia utworów wykorzystanych na płycie powstały dzięki grupie translatorskiej Rozstaje podczas tygodniowych spotkań artystycznych we wsi Gorajec. Uczestnicy tego wydarzenia, które odbyło się w lecie 2021 roku, nagrali również recytowane fragmenty utworów wykorzystane na płycie. – Stworzyliśmy w ten sposób swojego rodzaju wielojęzyczny chór, który wpisał się w melodię utworów Vuraja – mówi Piotrowski.  

„Podteksty” powstały w ramach szerszego projektu, który poświęcony jest wolności oraz kulturze białoruskiej jako części szerszej wspólnoty Europy Środkowej. Stąd też dobór tematów – od mówiącego o losie cywilów na wojnie wierszu Serhija Żadana, przez spojrzenie na wolność jednostki, autorstwa Bruno Schulza (tekst – choć napisany osiemdziesiąt lat temu, brzmi niezwykle aktualnie w czasie pandemii i kwarantann), po zwarte, ale mocne w swoim symbolizmie, utwory Hałyny Petrosaniak i Julii Cimafiejewej wykorzystując współczesne symbole ulicy i stacji benzynowej w uniwersalnej opowieści o wyzwoleniu.

Album uzupełniony jest przez aspekt wizualny – obrazy poświęcone trzem z wierszy stworzyła Anna Waligórska – gdańska artystkę malarka, uczestniczka projektu.

Na stronie projektu www.rozstaje.art z utworami można zapoznać się za pomocą różnych zmysłów: zarówno przeczytać teksty w różnych językach, wysłuchać muzyki jak i obejrzeć inspirowane nimi obrazy. Opublikowano tam również kilkadziesiąt innych wierszy i fragmentów prozy poświęconych tematowi przewodniemu projektu. Warto również dodać, że wcześniej w projekcie ukazał się inny album muzyczny – warsztatowa EP-ka grupy Isna Trio, która powstała na warsztatach w Gorajcu. – Wszystko to składa się na internetową antologię o wolności, jedyną w swoim rodzaju – dodaje Maciej Piotrowski.

Lista utworów:

  1. 1. Aŭtazapraŭka (Życie to stacja benzynowa) Wiersz Hałyny Petrosaniak. Czytaj po polsku w tłum. Pauliny Ciuckiej: https://rozstaje.art/zycie-to-stacja-benzynowa/
  2. 2. Horad (Miasto). Wiersz Serhija Żadana *** (skąd fruniecie ptaki), wykonanie białoruskojęzyczne. Czytaj po polsku w tłum. Marcina Gaczkowskiego: https://rozstaje.art/skad-fruniecie-ptaki/
  3. Samotnaść (Samotność; wg Bruno Schulza). Cytat z powieści Bruno Schulza, „Sanatorium pod klepsydrą”. Czytaj po polsku: https://rozstaje.art/samotnosc/,
  4. 4. Vulica (Ulica) Utwór do wiersza Julii Cimafiejewej. Czytaj: https://rozstaje.art/vulica/
  5. 5. Fotazdymak (Zdjęcie). Utwór do wiersza Uładzimira Lankieviča, *** (teraz miarą sukcesu). Czytaj po polsku w tłum. Natalii Rusieckiej: https://rozstaje.art/teraz-miara-sukcesu-jest-to/
  6. 6. Misto (Miasto), Wiersz Serhija Żadana *** (skąd fruniecie ptaki), wykonanie ukraińskojęzyczne,

Wykonuje zespół Vuraj w składzie: Volha Poliakowa (flet), Nasta Papowa (skrzypce), Filip Petczenko (bas), Aleksej Maximow (perkusja), Ivan Artsimowicz (guitar)

Głosy: Uładzimir Lankiewicz, Serhij Żadan, Karolina Wilamowska, Paulina Ciucka, Piotr Braszak, Aleksandra Wojtaszek, Aron Zoldy, Agata Wróbel, Marcin Gaczkowski.

Tłumaczenia: na polski Natalia Rusiecka (5), na białoruski Maria Puszkina (3), na białoruski Andrej Chadanowicz (4), na polski Paulina Ciucka (6), na czeski Anna Wanik i Agata Wróbel (6), na węgierski Aron Zoldy i Karolina Wilamowska (1,2,6), na rosyjski Polina Kozerenko (1,3,6)

Vuraj to białoruski zespół muzyczny, który łączy tradycyjne pieśni wschodnioeuropejskie z nowoczesnymi aranżacjami. Założony w 2010 roku zespół wydał cztery albumy i jedną EP-kę, w tym najlepszy album folkowy 2014 roku według experty.by. Vuraj zostali nazwani Heroes of the Year 2016 za swój wkład w białoruską muzykę. Grupa występowała międy innymi na festiwalach Pohoda Festival (SK), Atlas Weekend (UA), Basowiszcza (PL), Folkowisko (PL), Mintmusic (RU), Folk Festival w Nerindze (LT), Czeremcha Festival (PL) i wielu innych.

Rozstaje to grupa tłumaczy literatury pięknej z krajów dość szeroko pojętej Europy Środkowo-Wschodniej, wychodzących z założenia, że „przekład literacki należy do najdoskonalszych form dialogu kultur, jest również całkiem dobrym sposobem na osiągnięcie stanu porozumienia i zrozumienia między ludźmi wywodzącymi się z odmiennych tradycji literackich”. Od 2019 prowadzą portal Rozstaje.art i organizują coroczne Spotkania Artystyczne w Gorajcu. Po ich egidą zorganizowana została również Scena Literacka na Festiwalu Folkowisko.

 

Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu Funduszu Wyszehradzkiego.

Supported by Visegrad Fund

 

Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu Funduszu Wyszehradzkiego
Supported by Visegrad Fund