Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

English and Ukrainian below

(1891, Kraków – 1945, Manchester). Debiutowała poetycko tomem «Niebieskie migdały» (1922). Do wybuchu wojny wydała dwanaście kolejnych tomików, spośród których najbardziej znane są «Różowa magia» (1924) oraz «Pocałunki» (1926).

Oprócz twórczości poetyckiej w jej dorobku znajdują się także dramaty, m.in. «Mrówki» (wyst. 1936), «Baba-Dziwo» (wyst. 1938), z których tylko kilka ukazało się na scenie, a także proza poetycka – «Szkicownik poetycki» (1939).

Współpracowała z Polskim Radiem jako autorka słuchowisk radiowych. Była członkiem PEN Clubu, została nagrodzona Złotym Wawrzynem PAL (1935) oraz nagrodą literacką miasta Krakowa. Luźno związana ze «Skamandrem». Uznawana jest za jedną z najwybitniejszych polskich poetek piszących o miłości, nazywana «Polską Safoną».

Poezja Pawlikowskiej cieszyła się na ogół sporym uznaniem zarówno krytyków, jak i pisarzy (od Żeromskiego poprzez skamandrytów do Peipera i Przybosia). Po przerwie w latach czterdziestych i pierwszej połowie pięćdziesiątych poezja ta przeżyła swój – trwający do dzisiaj – renesans w odbiorze czytelniczym, sądach krytyki i badaniach historycznoliterackich.

 

(Born in 1891 in Kraków, died in 1945 in Manchester). A Polish poet who debuted with Niebieskie migdały (1922). Before the outburst of the Second World War she published twelve books of poetry, out of which the most acclaimed are Różowa magia (1924) and Pocałunki(1926). Apart from poetry she also wrote several dramas, out of which only a few have been staged, e.g. Mrówki (in 1936), Baba-Dziwo (in 1938), and a book of poetic prose: Szkicownik poetycki (1939). She authored radio dramas for the Polish Radio. He was a member of PEN Club, she was awarded Złoty Wawrzyn PAL in 1935 and Krakow City Literary Prize. She was loosely affiliated with Skamander, a group of experimental Polish poets. She is considered one of the most prominent Polish poets writing about love and called „Polish Sappho”. Her works were usually acclaimed by both critics and other writers, including Żeromski, the Skamander’s members, Peiper and Przyboś.

After the break in popularity between 1940’s and 50’s her poetry has had its renaissaince, lasting until today, among the readers, critics and in the literary research.

 

Марія Павліковська-Ясножевська  (1891, Краків – 1945, Манчестер). Дебютувала поетичною збіркою «Блакитний мигдаль» (1922). Авторка 15 збірок, серед яких найвідоміші «Рожева магія» (1924) та «Поцілунки» (1926).

Окрім поетичної творчості, в її доробку є також драми, зокрема «Мурашки» (пост. 1936), «Баба-Диво» (пост. 1938), з яких лише кілька були поставлені на сцені, а також поетична проза – «Поетичний альбом» (1939).

Співпрацювала з Польським Радіо як авторка радіовистав. Була членкинею PEN Клубу, нагороджена Золотим Лавром Польської академії літератури (1935) та літературною премією міста Кракова. Пов’язана зі «Скамандром». Вважається однією із найвидатніших польських поеток, які писали про любов, її ще називають «Польською Сапфо».

Поезія Павліковської була високо оцінена як критиками, так і письменниками (від Жеромського і скамандритів до Пейпера i Пшибося). Після паузи в 40-х – першій половині 50-х років її поезія пережила свій ренесанс популярності (який триває й досі) серед читачів, критиків і науковців.

Dzieła autora

13.09.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Мадам Батефляй

Батерфляй лежала на татамі з сіна, наче плід, розчахнутий мечем харакірі, хтось надбіг, хтось постукав в паперові стіни i розвЕрзлись смертельні провалля і діри. Вчула його голос. Заклятий! Захриплий! Й почала звиватись як гусінь пістрява на боках, на ліктях –...
Czytaj dalej >>
13.08.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

VII

За містом, над проваллям, де берег озерний, блиском небо полоснувши тускле, дремле сімейство мідниць і дзбанів бляшАних, чиє дно часу-прожри ржава паща зжерла. Є певна душна поезія в недолі цього узбережжя, Так хворий в лихоманці бачить Полінезію і в диспропорції...
Czytaj dalej >>
07.08.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Madama Butterfly

Gdy Butterfly leżała na macie słomianej, jak owoc przekrajana ciosem harakiri, ktoś nadbiegł, ktoś zapukał w papierowe ściany i rozbłysły śmiertelne odmęty i wiry. Usłyszała głos jego. Zaklęty! przeklęty! więc poczęła się rzucać, jak pstra gąsienica, na łokciach i na...
Czytaj dalej >>
03.08.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Królowa mrozu

Oto Królowa Mrozu idzie przez ulicę, otoczona przez dziką snieżycę. Usta ma blade, zaciśnięte twardo i kapelusz z zasnieżoną kokardą – w ręku list. Czarne słowa na białym papierze, z których mróz swój początek bierze. Idzie prędko ku rzece. Zamarzłe...
Czytaj dalej >>
02.08.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

VII

Za miastem, nad urwiskiem, u brzegu jeziora, Blaskiem w niebo uderzając ostrym, Leży ławica miednic i dzbanów blaszanych, Których dno czas żarłoczny rdzawą szczęką przeżarł... Jest jakaś duszna poezja W niedoli tego wybrzeża, Jak gdyby się choremu śniła Polinezja I...
Czytaj dalej >>
27.07.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

VI

Jezioro: szyba w iskier tysiące rozbita, Pąk nenufaru: gładko sczesana najada, I wysoko nad wodą krążąca rybitwa, Która nagle, lup wziąwszy na cel - Z najsrebrzystszym patosem samą siebie łamie, Przeistacza się w szmatę a następnie w kamień I pionem...
Czytaj dalej >>
13.07.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

VI

Озеро: в друзках іскор шиба кришталева. Брость латаття: голівка гладка наяди. В піднебессі над плесом кружляє мева й враз намітивши оком жертву – з найсрібнішим пафосом сама себе ламле, обертається в шмату, а відтак у камінь, вниз стрімко кане. Й...
Czytaj dalej >>
13.07.2019 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Снігова Корлева

Ось Снігова Королева бруками кроки сіє, вся у сніжниці дикій, вся у дикій завії. Губи поблідлі в усмішці заціпенілій, брошка на капелюшку, а на брошці тій – іній. Лист у руці. Білий аркуш і чорний почерк – фрази ті ледом...
Czytaj dalej >>